آزمایشگاه پروتئومیکس
کارشناس: شهاب میرشاه ولدی (کارشناس ارشد) ، الهام یکتادوست(کارشناس ارشد)
واژه پروتئوم اولین بار در سال 1994 توسط مارک ویلکینز برای اشاره به کلیه پروتئینهای بیان شده توسط یک سلول، بافت یا اندام در زمانی خاص به کار گرفته شد. پروتئومیکس به مطالعه پروتئوم گفته می‌شود و مستلزم بررسی پروتئینها، به خصوص ساختار، کارکرد زیستی و برهمکنش آن‌ها با سایر پروتئینها در مقیاس گسترده است. فنوتیپ و کارکرد سلول به سادگی با تحلیل ژنوم یا ترنسکریپتوم مشخص نمیشود. عواملی همچون تجزیه mRNA و کارآیی ترجمه، پیرایش متفاوت، تغییرات پس از ترجمه و سرعت تجزیه پروتئین سبب میشوند مجموع پروتئینهای جاندار (پروتئومیکس) که اغلب فعالیت های سلول را بر عهده دارند متفاوت از ژنوم یا ترنسکریپتوم جاندار باشد. از این رو مطالعه پروتئومیکس برای شناخت دقیق تر پدیده های زیستی الزامی است. تعداد ژن‌های کدکننده پروتئین حدود 20،۰00 ژن تخمین زده می‌شود که در صورت در نظر گرفتن پیرایش متفاوت و تغییرات پس از ترجمه این رقم بالغ بر بیش از 100،000 خواهد شد.
آزمایشگاه پروتئومیکس از بدو تاسیس در سال 1386 تاکنون در اجرای بیش از ۸۰ طرح تحقیقاتی مشارکت فعال داشته است و هماکنون بیش از 50 طرح تحقیقاتی در این آزمایشگاه در حال انجام است. به طور کلی خدمات و فعالیت های این آزمایشگاه شامل موارد زیر است:
- استخراج پروتئین از انواع سلولها و بافت ها با روشهای مختلف به همراه تعیین غلظت و بررسی کیفی و کمی
- الکتروفورز پروتئین و انواع رنگ آمیزی های متداول پروتئینها
- انجام وسترن بلات و آنالیز کمی با نرم افزارهای ImageJ و ImageQuant
- انجام الایزا برای شناسایی و اندازه گیری کمی پروتئینها
- انجام الکتروفورز دوبعدی به همراه آنالیز تصاویر توسط نرم افزار ImageMaster و شناسایی پروتئین های مربوطه با طیفسنجی جرمی
- تهیه نمونه برای انواع روشهای کمی طیف سنجی جرمی پروتئین و آنالیز دادههای حاصل
- طراحی و تولید آنتیبادی های پلیکلونال و مونوکلونال برای کارهای تخصصی
